Strach jest jednym z naturalnych odczuć, które w pewnych sytuacjach dotykają każdego człowieka. Także lęk przytrafia się większości osób, jednak jego permanentne odczuwanie lub uporczywe nawroty to sygnał alarmowy, mogący świadczyć o występowaniu poważniejszych zaburzeń. Czym różni się strach od lęku i dlaczego lęk może być szkodliwy?
Różnica między strachem a lękiem
Mimo znacznego podobieństwa między tymi dwoma odczuciami, lęku nie należy jednoznacznie utożsamiać ze strachem. Strach jest bowiem reakcją na określone zagrożenie, podczas gdy lęk ma wymiar dużo bardziej irracjonalny i zwykle nieskonkretyzowany. Poza tym lęk jest zazwyczaj odczuciem subiektywnym. Choć może przyjąć realną formę, to jednak osoby z zaburzeniem wykazują tendencję do jego hiperbolizowania. Wydaje im się czymś zdecydowanie gorszym, niż jest w rzeczywistości. Należy przy tym podkreślić, że krótkotrwały stan lękowy może mobilizować organizm do wzmożonego działania, natomiast nadmiar tego odczucia ma tak negatywny wpływ na organizm, że może całkowicie zaburzyć codzienne funkcjonowanie. Trwała lub stale nawracająca, silna forma lęku staje się fobią. Jako że zaburzenia lękowe mogą paraliżować do tego stopnia, że uniemożliwiają podejmowanie działań, utrudniają racjonalne myślenie, często odsuwają chorego od innych ludzi, a dodatkowo, mogą skutkować problemami somatycznymi, należy je leczyć.
Leczenie fobii i innych zaburzeń lękowych
Leczenie wszelkich zaburzeń lękowych powinno być w pełni zindywidualizowane. Podstawą musi być znalezienie odpowiedniego specjalisty, z reguły psychiatry, który będzie w stanie postawić dokładną diagnozę i opracować długoterminowy plan leczenia. Forma terapii i stosowane w niej techniki muszą zostać dobrane do konkretnego przypadku. Będą się różniły w zależności od wielu czynników, w tym:
– rodzaju lęku
– objawów lęku
– zaawansowania zaburzeń
– indywidualnych potrzeb chorego
Terapia zaburzeń lękowych zawsze opiera się na terapii indywidualnej, choć od pewnego momentu leczenia może być wspierana terapią grupową. Bardzo często okazuje się, że niezbędna jest też pomoc farmakologiczna, głównie w postaci środków przeciwdepresyjnych i uspokajających. Najczęściej stosowanymi medykamentami są leki regulujące działanie neuroprzekaźników. W skrajnych przypadkach, gdy pacjent z powodu dolegliwości fizycznych czy też z uwagi na zbyt intensywny, paraliżujący go lęk, nie jest w stanie samodzielnie stawiać się w gabinecie terapeutycznym, może zdecydować się na wizyty domowe psychiatry. W ten sposób specjalista ma szansę rozpocząć leczenie w miejscu, które pacjent uważa za najbezpieczniejsze dla siebie. Poczucie bezpieczeństwa, wraz z zaufaniem do terapeuty, to fundamentalne elementy leczenia większości lęków. Po zminimalizowaniu objawów, gdy zaistnieje możliwość uczestnictwa w spotkaniach poza miejscem zamieszkania, terapię warto jednak przenieść do gabinetu. Bezwzględnie należy ją wtedy kontynuować, by wyeliminować pozostałe problemy oraz by mieć pewność, że efekty zostaną utrzymane.